Tỉ lệ các loại gia vị
Khi pha nước chấm tỏi, ớt, bạn sẽ cần các loại gia vị cơ bản gồm nước mắm, đường, nước cốt chanh (hoặc giấm), nước lọc, tỏi, ớt.
Tỉ lệ mắm : đường : giấm/chanh : nước lọc là 1:1:1:4. Bạn có thể pha nước mắm trực tiếp với nước ấm/nước đun sôi để nguội hoặc cho vào nồi và đặt lên bếp để đun sôi.
Nên sử dụng nước mắm truyền thống khoảng 30-40 độ đạm. Nước mắm truyền thống làm từ cá ngoài vị mặn, mùi thơm đặc trưng còn có hậu vị ngọt.
Ngoài ra, một số người có thể thay phần nước lọc bằng nước dừa để tạo vị ngọt tự nhiên, tăng thêm độ thơm cho nước chấm.
Trong một số công thức, người ta sẽ cho thêm dứa chín vào nấu chung với nước mắm để có vị chưa ngọt tự nhiên, thêm mùi thơm cho nước mắm.
Thứ tự cho gia vị
Thứ tự cho vị cũng quyết định việc tỏi, ớt băm có nổi lên trên hay không. Nhiều người cho tỏi, ớt ngay từ đầu. Việc này khiến tỏi, ớt sẽ chìm xuống dưới đáy bát.
Thứ tự đúng khi cho các loại gia vị là cho nước lọc và đường vào khuấy tan hoàn toàn. Sau đó, cho thêm giấm/chanh và cuối cùng là nước mắm. Nếu dùng cách đun sôi nước, bạn nên cho nước chanh cuối cùng, khi nước mắm đã nguội bớt để tránh bị đắng.
Các loại gia vị có thể gia giảm theo khẩu vị của gia đình. Có người sẽ thích vị nước mắm hơi ngọt, có người lại muốn ít ngọt hoặc muốn tăng thêm vị chua nên việc gia giảm gia vị là cần thiết.
Sơ chế tỏi, ớt
Chọn những củ tỏi căng mẩy, bóc vỏ và dùng dao sắc băm nhỏ.
Ớt rạch đường giữa để loại bỏ hạt, băm nhỏ. Tùy theo khả năng ăn cay, bạn có thể chọn loại ớt phù hợp (ví dụ ớt sừng sẽ ít cay hơn, ớt chỉ thiên sẽ có độ cay mạnh hơn…), gia giảm số lượng ớt cho phù hợp khẩu vị.
Lưu ý, để tỏi, ớt nổi lên trên sau khi cho vào bát nước mắm, bạn cần đảm bảo tỏi, ớt, dao, thớt đều phải thật khô ráo.
Ngoài ra, bạn có thể ngâm tỏi, ớt băm với một ít giấm hoặc nước cốt chanh trong vòng 3-5 phút. Cách này sẽ giúp tỏi, ớt nổi lâu hơn trong bát nước chấm.
Cuối cùng, cho tỏi, ớt vào bát nước mắm đường đã pha trước đó, khuấy đều một vòng cho các nguyên liệu hòa lẫn vào nhau. Như vậy, bạn đã có một bát nước chấm chua ngọt với phần tỏi ớt nổi lên trên.